MIŠLJENJE
Degradiranje stvarnih merila javnog interesa upodobljavanjem spram hedonističkih- “must have” jahača “zlatnog doba”, režim Aleksandra Vučića je osiono nametnuo Srbiji, navodno za potrebe izložbe “EXPO- 2027”, brojne građevinske kvaziprioritete, sumanute megalomanske projekte; fudbalske stadione, podzemni akvarijum, fontane, rušenje zgrade Beogradskog sajma zarad izgradnje novih “saraja”, rušenje istorijskog Starog savskog mosta, drugog najstarijeg od osam beogradskih mostova preko reke Save, zarad izgradnje novog u aladubai stilu naselja Beograd na vodi, kako je zaključeno od pravne struke, svojevrsnog “alaemirata”, produkta gaženja Ustava i zakona, pri čemu se cena izgradnje tih suštinski izlišnih zdanja, pumpa do astronomskih iznosa uglavnom nezabeleženim u svetskim razmerama za takvu vrstu građevina, pa osiono zadužuje državu basnoslovno za milijarde evra, dvadeset?, ili ko zna koliko, a sve tovari na teret građana.
Istovremeno se zapostavljaju u nedogled istinske infrastrukturne potrebe društva, guši pravni sistem, osnovna ljudska prava, i sve to transparentno pred očima međunarodne zajednice, očigledno slepe za sve, osim za svoje lukrativne interese, koji se, po ocenama pravnih eksperata, neretko na ovim prostorima sukobljavaju s normama međunarodnog prava.
Interesna agenda napredne ekipe iz voterfront- dedinjsko -surčinske- ekspo galaksije, potisnula je već i sa margina istinski preku potrebu, čak vrlo urgentne, izgradnje mosta preko Dunava u Beogradu kod Ade Huje, egzistencijalno neophodnog višemilionskoj metropoli, jer njen jedini prekodunavski most, takozvani “Pančevac”, vrišti oronulošću, vapi odavno temeljnu obnovu, a svakim danom je sve opterećeniji saobraćajem, jer je žila kucavica za stotine hiljada građana, staro gradsko jezgro na desnoj obali , pet beogradskih naselja na levoj obali te reke: Borču, Krnjaču, Ovču, Padinsku Skelu, Kovilovo, Dunavac, Besni fok, za ceo Beogradski okrug, obližnji grad Pančevo, treći po veličini u Vojvodini sa oko sto trideset hiljada stanovnika, za Južni Banat, ceo region Banata.
Na predizborni stendap šou, populistički igrokaz sa geografskim kartama i grafikonima zarad lične promocije, svele su se i pompezne najave “skore-samo što nije počela” prioritetne izgradnje još nekoliko kapitalnih infrastrukturnih projekata od prvorazrednog javnog interesa, ključnih za saobraćajnu kičmu Srbije: saobraćajnice Sektor- C i auto-puta Beograd -Vršac- granica s Rumunijom, koje rešavaju gorući problem ekstremno frekventnog najtežeg teretnog saobraćaja, godišnje oko dva miliona drumskih gigantskih vozila s opasnim teretima od po 40 tona i više, na tom putnom pravcu verovatno najfrekventnijem u Srbiji po teretnom saobraćaju, a koji se sada odvija kroz središte grada Pančeva i niza drugih mesta duž Južnog Banata, pored porodičnih kuća meštana, gradskim i seoskim ulicama proglašenim apsolutno neprimereno za državne magistralne puteve. Sektor-C rešava i ništa manji problem teretnog industrijskog železničkog saobraćaja sa opasnim teretima, koji sada u Beogradu cirkuliše podzemnom putničkom prugom, a u Pančevu gradskim ulicama u središtu grada industrijskim kolosekom koji seče čak nekoliko velikih gradskih raskrsnica s pešačkim prelazima. (Poznato je da se 17. maja 2024. godine dogodio i sudar teretnog i putničkog voza u tunelu podzemne pruge u Beogradu, nedaleko od podzemne stanice “Vukov spomenik”, o čemu je izvestio nedeljnik „Vreme“, kao i drugi mediji.)
Javnost, pre svih građevinski i saobraćajni stručnjaci uporno upozoravaju vlasti da je neophodna što hitnija izgradnja mosta preko Dunava kod Ade Huje u Beogradu, jer jedini beogradski most preko Dunava- “Pančevački most”, izgleda loše, pristupne saobraćajnice su mu čak ubočene metalnim konstrukcijama, što sve zabrinjava posebno kad se zna da preko njega dnevno cirkulišu desetine hiljada putničkih automobila, brojna vozila javnog gradskog, prigradskog i međumesnog saobraćaja, ali i ne mali broj železničkih kompozicija teretnih i putničkih, pri čemu most nema nijednu adekvatnu zamenu, budući da na teritoriji celog Beogradskog okruga postoji još samo jedan most preko Dunava, i to na udaljenosti čak oko trideset kilometara, na kraju opštine Zemun, “Pupinov most”, koji je isključivo drumski.
Stručnjaci apeluju da su istinski infrastrukturni prioriteti saobraćajnica Sektor- C i auto put Beograd-Pančevo-Vršac -granica s Rumunijom. Saobraćajnica Sektor- C je finalna- drumsko železnička deonica obilaznice oko Beograda, te obilaznica oko Pančeva, i njena izgradnja je od presudne važnosti, jer se sa dosad izgrađenih saobraćajnih krakova Beogradske obilaznice, kao i mnogih drugih puteva oko Beograda praktično sva teretna i putnička vozila na pravcu Beograd-Vršac- granica s Rumunijom, “slivaju” u središte Pančeva, dnevno čak oko sedam hiljada gigantskih šlepera i drugih velikih teretnih vozila. Sa Sektorom -C spaja se kod Pančeva i budući auto put Beograd – Vršac- granica s Rumunijom, pa se skandalozni teretni saobraćaj izmešta na te saobraćajnice i iz ostalih mesta u Južnom Banatu kroz koja sada cirkuliše.
Na Sektor C, budući da je delom drumsko -železnička saobraćajnica, izmeštaju se iz Beograda i Pančeva i teretne železničke industrijske kompozicije vagona i železničkih cisterni s opasnim teretima iz hemijskog kompleksa i luka Dunav i Pančevo, a sada ti teretni vozovi saobraćaju takođe središtem Pančeva, kao i drumski džinovski teretnjaci, gradskim ulicama Prvomajskom i Stevana Šupljikca, potom deo čeličnih grdosija nastavlja i kroz Beograd, naravno, preko nesretnog Pančevačkog mosta, pa dalje podzemnom gradskom prugom koja se, pak proteže i ispod užeg centra glavnog grada.
Goran Vesić, donedavno ministar građevinarstva i infrastrukture, najavio je u aprilu 2024. godine, da će to ministarstvo u oktobru 2024. izdati građevinske dozvole za prvu deonicu „Sektora- C“ obilaznice oko Beograda i Pančeva, a nekoliko meseci pre toga, početkom januara, najavio je takođe izdavanje građevinske dozvole za izgradnju novog mosta u Beogradu kod Ade Huje.
Od tada, a poslednji dani 2024. godine otkucavaju, o dozvolama za most kod Ade Huje i za obilaznicu “Sektor- C” nema ni reči.
Takođe, dok Rumunija uveliko obavlja pripreme za izgradnju auto- puta od Temišvara do granice sa Srbijom, graničnog prelaza Moravica-Vatin, Javno preduzeće Putevi Srbije u oktobru je tek raspisalo tender za idejni projekat sa studijom opravdanosti za taj auto-put,odnosno za deonicu Pančevo – Vršac – granica sa Rumunijom, a nakon što je, kako piše “Nova ekonomija”, prvi tender koji je pod istim nazivom bio objavljen sredinom novembra 2023. godine, obustavljen s objašnjenjem „da postoje dokazivi razlozi usled kojih je prestala potreba za predmetnom nabavkom, zbog čega se neće ponavljati u toku iste budžetske godine“, odnosno u narednih šest meseci.
“Tender koji je obustavljen u novembru i novi koji je sada objavljen su po svemu isti osim po procenjenoj vrednosti usluge – jer prošle godine je procenjeno da će ova usluga koštati 180 miliona dinara, a sada se procenjuje da će koštati bar tri puta više, odnosno 600 miliona dinara”, piše u istom članku “Nova ekonomija”.
Vesić je sredinom aprila 2024. objavio fotografiju sa sastanka u Saobraćajnom institutu CIP koji projektuje „sektor C“ obilaznice oko Beograda, najavljujući skoro izdavanje građevinske dozvole za značajan deo te saobraćajnice.
„Za prvu deonicu „sektora C“ obilaznice oko Beograda od petlje Bubanj Potok do petlje Boleč biće izdata građevinska dozvola u oktobru ove godine. Sredinom naredne godine imaćemo građevinsku dozvolu za drumsko – železnički most preko Dunava kod Vinče, a potom i za ostatak trase“, objavio je Vesić, preneo je list Danas.
Još u januaru 2024. Vesić je najavio da će Ministarstvo građevinarstva i infrastrukture izdati građevinsku dozvolu za izgradnju novog mosta u Beogradu kod Ade Huje, a njegovu izjavu koju je dao za Tanjug, preneli su RTS i ostali mediji pod naslovom Vesić: Most kod Ade Huje dobio „zelenu dozvolu“, mora da bude završen pre auto-puta Beograd-Zrenjanin
“Ministar građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture (MGSI) Goran Vesić izjavio je da je Ministarstvo zaštite životne sredine dalo saglasnost na Studiju o proceni uticaja na životnu sredinu projekta – izgradnja mosta preko Dunava kod Ade Huje, sa pristupnim petljama i delom Višnjičke ulice.
Vesić je za Tanjug rekao da je reč o „zelenoj dozvoli“ za izgradnju mosta i da će Ministarstvo građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture izdati građevinsku dozvolu za izgradnju tog mosta, koji bi bio treći most na Dunavu u Beogradu. Dodao je da most mora da bude završen pre završetka izgradnje auto-puta Beograd – Zrenjanin kako bi sav saobraćaj koji dolazio sa tog puta preko Dunava prelazio novim mostom, a ne preko Pančevačkog mosta koji je i sada preopterećen.
Vesić je objasnio da će se graditi i pristupne saobraćajnice od novog mosta kod Ade Huje do petlje Lasta i da će se tako povezati leva obala Dunava odnosno auto-put Beograd – Zrenjanin – Novi Sad sa autoputem E-75 odnosno Beograd – Niš.
Lokacija novog mosta planirana je na 2,6 kilometara nizvodno Dunavom od Pančevačkog mosta. Ukupna dužina mosta sa šest traka u oba pravca, kao i biciklističkom i stazom za pešake, biće 3.498 metara, a širina 32,5 metara.
Vesić je rekao i da će se izgradnjom mosta kod Ade Huje kao i povezivanjem sa auto-putem steći uslovi da grad Beograd „ako želi, izgradi pre više decenija planiranu unutrašnju obilaznicu oko Beograda“.
Predviđeno je da ona polazi od Mosta na Adi, oko Topčiderskog parka, zatim Bulevarom patrijarha Pavla, Pere Velimirovića, kroz Borsku, Crnotravsku, Save Maškovića, do petlje Lasta prema Malom Mokrom Lugu, iza Mirijeva, do mosta na Adi Huji.
Dodao je da Vlada Srbije neće raditi taj deo unutrašnje obilaznice već samo do auto-puta Beograd – Niš kao i da će se izgradnjom novog mosta kao i mosta na Dunavu kod Vinče u okviru „sektora C“ obilaznice oko Beograda steći uslovi da se pristupi potpunoj rekonstrukciji ili izgradnji novog mosta na mestu sadašnjeg Pančevačkog mosta koji nikada nije bio projektovan za obim saobraćaja koji se sada odvija preko njega”.
